Fosfat trysodowy wody (formuła chemiczna Na3PO4·12H2O) jest powszechnym fosfatem, który jest szeroko stosowany w dodatkach do żywności, środkach czyszczących, oczyszczaniu wody i innych dziedzinach.Jest stosunkowo bezpieczny dla ludzi przy rozsądnym stosowaniu, ale może istnieć ryzyko dla zdrowia z nadmiernego narażenia lub niewłaściwego użycia.
1Główne zastosowanie
Przemysł spożywczy: Jako dodatek do żywności (E339iii), stosowany do regulacji wartości pH, stabilności emulgacyjnej (np. ser, produkty mięsne).
Środek myjący: Jako środek do prania, zwiększa zdolność dekontaminacji (np. proszek do prania, detergent do zmywarek).
Oczyszczanie wody: Używane do zmiękczania wody z kotła, przeciwdziałania łuszczeniu.
Przemysłowe zastosowania: obróbka powierzchni metali, drukowanie i barwienie tkanin.
2Potencjalne zagrożenia zdrowotne
(1) Fosforan trynatru w klasie spożywczej (bardziej bezpieczne jest umiarkowane stosowanie)
Normalne dawkowanie żywności (zgodnie ze standardem GB 25565-2010) na ogół nie powoduje szkód dla organizmu ludzkiego.
Nadmierne spożycie może wpływać na metabolizm wapnia i fosforu, powodując:
Hipokalcemia (długotrwała dieta bogata w fosfor może zakłócać wchłanianie wapnia).
Obciążenie czynności nerek (wysokie spożycie fosforu może zwiększać ciśnienie wydalania przez nerki).
(2) Fosforan trynatriowy klasy przemysłowej (z zachowaniem ostrożności)
Kontakt skóry/oczu: Roztwory o wysokim stężeniu mogą powodować podrażnienie, oparzenia (zwłaszcza niezrównoważone proszki lub koncentrowane roztwory).
Połykanie: duże spożycie może powodować:
Podrażnienie przewodu pokarmowego ( nudności, wymioty, ból brzucha).
Zaburzenia elektrolitów (nadnadziarnia, hiperfosfatemia).
(3) Ryzyko długoterminowej ekspozycji (eksponowanie zawodowe)
Wdychanie pyłu: może podrażniać drogi oddechowe, powodować kaszel lub stan zapalny (nosić maskę ochronną).
Efekty przewlekłe: długotrwała ekspozycja na wysokie dawki może wpływać na zdrowie kości (niezrównoważenie fosforu i wapnia).
3Sugestie dotyczące bezpiecznego stosowania
Stosowanie w żywności:
Stosuje się go w ścisłej zgodności z krajowymi normami dotyczącymi dodatków do żywności (granicę w ogólnych produktach spożywczych wynosi 0,5-5 g/kg).
Należy unikać długotrwałego nadmiernego spożywania przetworzonych pokarmów zawierających fosfaty (takich jak szynka, makaronki).
Sprzątanie gospodarstw domowych:
Rozcieńczyć i unikać bezpośredniego kontaktu ze skórą lub oczami.
Trzymać w miejscu niedostępnym dla dzieci.
Do zastosowań przemysłowych:
Załóż rękawiczki, okulary i maskę.
Utrzymuj wentylację w miejscu pracy.
4Środki pierwszej pomocy
Połykanie: natychmiast zgarganić, rozcieńczyć mlekiem lub wodą, nie wywoływać wymiotów, obserwacja medyczna.
Kontakt ze skórą: Spłukać dużą ilością wody przez 15 minut.
Kontakt z oczami: natychmiast spłukać roztworem solnym lub wodą i poszukać pomocy lekarskiej.